Dầu nhớt máy nén khí có chức năng rất quan trọng trong một máy nén khí. Đặc biệt là những loại máy nén khí trục vít. Để có thể sinh ra khí nén thì bắt buộc phải có dầu nhớt giữa các trục vít. Vì vậy chọn dầu nhớt máy nén khí là băn khoăn của rất nhiều người khi cần mua dầu nhớt máy nén khí. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cách chọn dầu nhớt máy nén khí phù hợp.
Đặc điểm và chức năng chính của dầu nhớt máy nén khí
Mỗi loại dầu máy nén khí đều tương thích riêng với tính chất hóa học của từng loại khí được nén, và có khả năng chịu nhiệt độ cao và thấp đều tốt, tạo ít cặn và bay hơi thấp, đồng thời không bị tác dụng hoặc biến chất khi gặp các tác nhân khác trong máy nén.
Dầu máy nén khí có tác dụng chính là bôi trơn, chống mài mòn cho cụm vòng bi khi quay với tốc độ cao vì khi đó do ma sát kéo theo lượng nhiệt được sinh ra khi cụm vòng bi quay với tốc độ có thể lên tới 8000 vòng/phút là vô cùng lớn. Nếu không có giải pháp giảm độ ma sát và triệt tiêu lượng nhiệt sinh ra thì cụm vòng bi có thể hỏng và máy nén khí không còn hoạt động được nữa. Tuy nhiên, dầu bôi trơn cũng chỉ có khả năng dẫn nhiệt và giảm độ ma sát còn nếu muốn triệt tiêu hiệu quả lượng nhiệt sinh ra máy nén khí thì cần phải có cơ cấu làm mát dầu bôi trơn riêng.
Ngoài tác dụng kể trên, dầu máy nén khí còn có tác dụng vô cùng quan trọng khác là làm kín khe hở giữa 2 trục vít của máy nén khí trục vít. Do được nghiên cứu và chế tạo đặc biệt nên dầu máy nén khí có độ nhớt tiêu chuẩn để khi trục vít quay dầu máy nén khí sẽ di chuyển đầy vào khe hở đó tạo thành buồng kín góp phần nén không khí lên áp suất cao được nhanh và hiệu quả hơn. Mặc dù vậy hiện nay đã có rất nhiều máy nén khí được cải tiến không cần dùng dầu bôi trơn để điền đầy vào khe hở đó vì trục vít được chế tạo bằng vật liệu chịu nhiệt chống biến dạng và có khe hở gần như bằng 0.
Cách chọn dầu nhớt máy nén khí
Nếu chọn độ nhớt dầu máy nén khí quá cao:
Không phải cứ độ nhớt cao là hiệu quả cao, khi máy nén khí hoạt động với loại dầu có độ nhớt cao quá sẽ gây phản tác dụng, tăng ma sát, tăng lực cản khi trục vít chuyển động góp phần cản trở lưu thông của dầu qua két giải nhiệt và lọc dầu. Từ đó máy hoạt động bị sụt áp cao hơn làm giảm hiệu suất chung của máy nén đồng thời làm động cơ làm việc cao hơn định mức gây lãng phí điện năng.
Việc nhớt máy nén khí có độ nhớt cao còn cản trở sự bay hơi của hơi nước trong nhớt dẫn đến tăng khả năng hình thành nhũ tương của nhớt. Hiện tượng hơi nước còn lẫn trong nhớt nhiều còn có tác hại kinh khủng hơn là làm tăng khả năng oxi hóa các chi tiết máy có tiếp xúc với nhớt.
Nếu chọn độ nhớt dầu máy nén khí quá thấp:
Ngược lại đó là trường hợp nhớt máy nén khí có độ nhớt quá thấp sẽ dẫn đến chức năng làm kín khe hở giữa cập trục vít với nhau và giữa cặp trục vít với thành máy bị kém đi từ đó làm giảm áp suất đầu ra của máy dẫn đến hiệu suất nén của đầu nén giảm. Độ nhớt thấp còn làm cho chức năng làm mát của nhớt không đảm bảo đúng tiêu chuẩn. Việc giải nhiệt cho nhớt cũng suy giảm khiến làm tăng nhiệt độ máy nén dẫn đến hỏng linh kiện khác. Một hậu quả cực kì nguy hại đó là do độ nhớt thấp khả năng mài mòn hỏng hóc sẽ tăng với chi tiết chuyển động nhiều và tốc độ cao như trục vít.
Vậy chọn Độ nhớt như nào thì phù hợp với máy nén khí?
Có rất nhiều yếu tố quyết định đến việc chọn chỉ số độ nhớt của nhớt máy nén khí như: Nhiệt độ môi trường làm việc, tính tương thích của dầu với vật liệu trong hệ thống,… Nhưng quan trọng nhất đó chính là yếu tố nhiệt độ làm việc của máy nén khí. Máy nén khí hoạt động phát sinh rất nhiều nhiệt và ngoài ra nhiệt độ còn phụ thuộc yếu tố môi trường hoạt động của máy. Nhiệt độ càng tăng thì ta nên chọn chỉ số độ nhớt ISO VG của nhớt càng giảm. Theo các khuyến cáo của các tổ chức uy tín thì các vùng ôn đới thường dùng dầu ISO VG = 32 các vùng nhiệt đới dùng dầu có ISO VG = 46, 68.
Việc đầu tiên chúng ta cần xem khuyến cáo của nhà sản xuất may nen khi xem họ khuyến cáo sử dụng loại dầu máy nén khí gì cho máy của mình và độ nhớt bao nhiêu để có cơ sở chọn cho mình một sản phẩm dầu máy nén khí phù hợp.